16/1/18

Στήνουν «ναυμαχίες» στο Αιγαίο οι Τούρκοι

Βασίλης Νέδος
Η κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο θα κρίνει, εν πολλοίς, αν η πορεία ομαλοποίησης των σχέσεων με την Τουρκία αποτελεί ρεαλιστικό στόχο για το 2018. Πέρα από τη μόνιμη σκιά που ρίχνει πια πάνω από τα ελληνοτουρκικά η υπόθεση των οκτώ, η συζήτηση ανάμεσα στην Αθήνα και τη Λευκωσία για την οριοθέτηση των ΑΟΖ τους, σε συνδυασμό με την τουρκική αποφασιστικότητα να προχωρήσει σε έρευνες για υδρογονάνθρακες στην Ανατ. Μεσόγειο, δημιουργεί αρκετές δυσκολίες στην προσπάθεια της Αθήνας να δημιουργήσει συνθήκες καλύτερης συνεννόησης με την Αγκυρα.
Την περασμένη Πέμπτη, την ίδια ημέρα που ανακοινώθηκε η επανέναρξη των πολιτικών διαβουλεύσεων σε επίπεδο γ.γ. υπουργείων Εξωτερικών, η Αγκυρα έθεσε εκ νέου ζήτημα «τουρκικής μειονότητας» στη Θράκη, εισπράττοντας μια στοχευμένη, αλλά αρκετά ήπια αντίδραση από την Αθήνα. Σε γενικές γραμμές, έμπειροι παρατηρητές εκτιμούν ότι οι τουρκικές εκλογές του Νοεμβρίου του 2019 είναι ακόμη πολύ μακριά, προοπτική η οποία καθιστά την Ελλάδα αναπόφευκτα θέμα εσωτερικής κατανάλωσης.
Το πλέον ενδεικτικό παράδειγμα είναι αυτή η διαρκής αντιπαράθεση ανάμεσα στο κυβερνών ΑΚΡ και τους κεμαλιστές της αντιπολίτευσης για νησιά που δήθεν «κατέλαβαν» οι Ελληνες τα τελευταία χρόνια. Μια πολύ γλαφυρή αποτύπωση αυτής της διόλου θετικής κατάστασης είναι ότι ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν συσφίγγει ακόμη περισσότερο τις σχέσεις με τους ακροδεξιούς Γκρίζους Λύκους του Ντεβλέτ Μπαχτσελί, μετατρέποντας τη συνεργασία των δύο κομμάτων σε προγραμματική.
Η τουρκική κινητικότητα παραμένει ελεγχόμενη, ωστόσο, παρά τις ρητορικές διαβεβαιώσεις, φαίνεται ότι το μοτίβο διεκδικήσεων παραμένει σταθερό. Από το Βορειοανατολικό Αιγαίο και την υπερπτήση πάνω από τη Ζουράφα την περασμένη Δευτέρα, έως τις ασκήσεις έρευνας - διάσωσης στο Καστελόριζο. Παράλληλα, παρά το γεγονός ότι περιγράφονται ως συνήθεις, συνεχίζονται και οι πλόες τουρκικών ακταιωρών στην ευρύτερη περιοχή των Ιμίων.
Ωστόσο, εκείνο που ανησυχεί πολύ περισσότερο τους αρμοδίους είναι η σταθερά ανοδική πορεία των παραβιάσεων των εθνικών χωρικών υδάτων. Το 2017 εκτοξεύθηκαν σε 1.861, από 414 το 2016 και 299 το 2015. Αυτή η πιεστική πραγματικότητα, κυρίως, όμως η ανάγκη του Πολεμικού Ναυτικού (Π.Ν.) να διατηρήσει και να αυξήσει τις δυνατότητες ελέγχου και παρέμβασης στην Ανατολική Μεσόγειο, είναι και εκείνη που οδήγησε την Αθήνα στην απόφαση να ξεκινήσει διερευνητικές επαφές με τη Γαλλία για την προμήθεια δύο σύγχρονων φρεγατών ή ισάριθμων κορβετών. Κάποιες από τις υφιστάμενες φρεγάτες προσεγγίζουν ήδη τα 40 έτη και η παλαιότητα τους καθιστά, κατά το Π.Ν., επιτακτική την αντικατάστασή τους. Η κατάληξη των συζητήσεων δεν είναι βέβαιη, ωστόσο αυτές αναμένεται να αρχίσουν τον επόμενο μήνα.
Ως προς την τουρκική παραβατικότητα, η Αθήνα είναι ιδιαίτερα ενεργή σε όλους τους διεθνείς οργανισμούς που συμμετέχει. Ωστόσο, προβλήματα δημιουργούνται ακόμη και εντός των διεθνών οργανισμών, ιδιαίτερα σε ζητήματα που αφορούν τη συνεργασία με την Κύπρο. Ενα από τα προβλήματα που έχει προκύψει αφορά τη συνεργασία Ε.Ε. - ΝΑΤΟ. Κυρίως διότι η Τουρκία, ως μέλος του ΝΑΤΟ, αντιτίθεται στη συνεργασία με την Κυπριακή Δημοκρατία, την οποία και προσπαθεί να αποκλείσει. Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες της «Κ», ήδη υπάρχει στο ΝΑΤΟ μια πρόταση για την ανταλλαγή διαβαθμισμένων πληροφοριών κατά τρόπο που να μην υπάρχουν αποκλεισμοί οποιουδήποτε κράτους-μέλους και δη της Κύπρου. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, όπου αυτό δεν είναι δυνατόν, θα υπάρχει πλήρης αποκλεισμός όλων των κρατών-μελών ΝΑΤΟ και Ε.Ε., περιορίζοντας τις επαφές σε επίπεδο «staff-to-staff».
Η εμπλοκή
Ολες αυτές οι συζητήσεις ξεκίνησαν λόγω της παταγώδους αποτυχίας συνεργασίας ΝΑΤΟ και Ε.Ε. τον περασμένο Οκτώβριο κατά τη διάρκεια της επιτελικής άσκησης CMX-17. Στη Συμμαχία υπάρχει σφοδρότατη ενόχληση για τη στάση της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ), στην οποία αποδίδεται από αδιαφορία έως προσπάθεια τορπιλισμού της διαδικασίας. Από την πλευρά της η ΕΥΕΔ προσπάθησε να ρίξει το φταίξιμο στο ΝΑΤΟ και τις εθνικές αντιπροσωπείες, περιλαμβανομένης, βεβαίως, της ελληνικής. Σύμφωνα με έμπειρους παρατηρητές, με γνώση όσων συνέβησαν στις Βρυξέλλες μεταξύ ΕΥΕΔ και ΝΑΤΟ, η συγκεκριμένη εξέλιξη μπορεί να αποβεί αρνητική και για τα ευρύτερα συμφέροντα της Ελλάδας.
Πρακτικά, εμφανίζεται ως απολύτως αιτιολογημένη η τουρκική κριτική για απουσία συμμόρφωσης της Ε.Ε. στις προδιαγραφές του ΝΑΤΟ και γίνεται δεκτή από χώρες όπως οι ΗΠΑ και ο Καναδάς, αλλά και κράτη της Ανατολικής Ευρώπης. Επί του συγκεκριμένου ζητήματος, οι μεγάλες χώρες της Ε.Ε. που παράλληλα είναι και μέλη του ΝΑΤΟ, όπως η Γαλλία και η Γερμανία, ζητούν από την Ελλάδα να επικρίνει στο Βορειοατλαντικό Συμβούλιο την Τουρκία. Κάτι που, εκ των πραγμάτων, είναι μάλλον αναποτελεσματικό, καθώς γίνεται αντιληπτό ως πάγια, σχεδόν «παραδοσιακή», πρακτική αντιπαράθεσης ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία.
«Κυριαρχικό δικαίωμα η ΑΟΖ»
Ο καθορισμός συντεταγμένων ΑΟΖ «είναι κυριαρχικό μας δικαίωμα», αναφέρει σε συνέντευξή του στην «Κ» της Κύπρου ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης, ο οποίος τονίζει ότι δεν έχει διαπιστώσει «απειλή μη υλοποίησης των ενεργειακών μας σχεδιασμών». Αναφερόμενος στην οριοθέτηση της ΑΟΖ με την Ελλάδα, ο κ. Αναστασιάδης δηλώνει ότι «αυτό που προσπαθούμε να κάνουμε είναι να ορίσουμε τις συντεταγμένες. Στη συνέχεια, θα δούμε ποιος θα είναι ο πρόσφορος χρόνος κατάθεσής τους στον ΟΗΕ». Αναφορικά με το Κυπριακό, ο κ. Αναστασιάδης αποκαλύπτει στην «Κ» ότι έπειτα από το ναυάγιο του Κραν-Μοντανά δεν έχει συνομιλήσει με τον μέχρι πρότινος Τουρκοκύπριο ηγέτη Ακιντζί. Επαναλαμβάνει ότι η τουρκική εμμονή «σε σύστημα εγγυήσεων και παρουσίας τουρκικού στρατού δεν συνάδει με την αρχή ότι η ασφάλεια του ενός δεν πρέπει να αποτελεί απειλή για τον άλλο». Σε περίπτωση επανεκκίνησης των συνομιλιών, ο κ. Αναστασιάδης ετάχθη εναντίον της εκ του μηδενός διαπραγμάτευσης. «Πρέπει να γίνει συνείδηση πως εάν επιδιώξουμε κάτι ανάλογο, κανένας δεν θα μας κατανοήσει».
Καθημερινή

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Υφίσταται μετριασμός των σχολίων.

- Παρακαλούμε στα σχόλια σας να χρησιμοποιείτε ένα όνομα ή ψευδώνυμο ( Σχόλια από Unknown θα διαγράφονται ).
- Παρακαλούμε να μη χρησιμοποιείτε κεφαλαία γράμματα στη σύνταξη των σχολίων σας.