Από τον Καποδίστρια... στον Τσίπρα

Του Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου        

          Μια παράμετρος για να αντιληφθούμε την παρακμή που ζούμε ως λαός, είναι να συγκρίνουμε τον πρώτο Κυβερνήτη της Ελλάδος Ιωάννη Καποδίστρια με τον σημερινό πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα. Εκατόν ενενήντα χρόνια πέρασαν από την ομόφωνη εκλογή του Ιωάννη Καποδίστρια από την Γ΄ Εθνοσυνέλευση της Τροιζήνας, ως πρώτου Κυβερνήτη της Ελλάδος και 186 από τη δολοφονία του, σαν προχθές. (8/10/1831 Ν.Ημ.).  

Ο Καποδίστριας είχε όλα τα προσόντα για να ανταποκριθεί στα καθήκοντά του, μέσα από μύριες δυσκολίες. Ήταν μορφωμένος, με ευρύτερες σπουδές στο εξωτερικό, γλωσσομαθής, - μιλούσε άπταιστα, εκτός από τη μητρική του γλώσσα, ιταλικά, γαλλικά, αγγλικά, γερμανικά και ρωσικά. Είχε διακριθεί πανευρωπαϊκά ως διπλωμάτης και πολιτικός.  Συνδύαζε τα αγαθά χαρακτηριστικά του χαρακτήρα του με την λιτότητα του βίου του, την ευθύτητα των λόγων του, την εντιμότητα στις σχέσεις του με τους συνανθρώπους του, την αποτελεσματικότητα των ενεργειών του. Ουδέποτε έλαβε χρήματα από το Δημόσιο. Αντίθετα, πρόσφερε σ’ αυτό όλες του τις οικονομίες.

Θεωρητικά ανέλαβε κράτος ο Καποδίστριας. Στην πραγματικότητα αυτό δεν υπήρχε. Μάλιστα τον Απρίλιο του 1827 η Πελοπόννησος, μόνη ελεύθερη περιοχή, κινδύνευε άμεσα από τον Ιμπραήμ. Η ναυμαχία του Ναβαρίνου – στις 8 Οκτωβρίου 1827 – έδωσε τέλος σε αυτή την απειλή, αλλά ο πόλεμος  για τη δημιουργία ελεύθερου κράτους συνεχίστηκε  και αφού ήρθε στην Ελλάδα, αρχές 1828,  ο Κυβερνήτης, έως και το 1829...

Μετά την 400 χρόνων σκλαβιά ο Κερκυραίος  ηγέτης έπρεπε να δημιουργήσει ένα σύγχρονο ευρωπαϊκό κράτος, ξεκινώντας από πολύ αρνητικά δεδομένα: Οικονομικό χάος, ανύπαρκτες δημόσιες υπηρεσίες, χωρίς οργανωμένο στρατό, χωρίς εκπαίδευση. Παράλληλα είχε να αντιμετωπίσει τις συμφεροντολογικές απαιτήσεις προεστών και τις γεωστρατηγικές επιδιώξεις Αγγλίας και Γαλλίας...

Σε αυτή την κατάσταση έβαλε τα θεμέλια των δημοσίων υπηρεσιών, ίδρυσε τη Σχολή Ευελπίδων, δημιούργησε σχολεία, καθιέρωσε νόμισμα, άρχισε να βρίσκει λύσεις για την οικονομική ενίσχυση των Ελλήνων, κυρίως των φτωχών. Υπό πολύ αντίξοες συνθήκες έναντι των μεγάλων δυνάμεων, μέσα σε δύο χρόνια, πέτυχε να αυξήσει τα σύνορα της χώρας και να της εξασφαλίσει τον απαραίτητο ελάχιστο γεωπολιτικό χώρο για την αυθυπόστατη ύπαρξή της.

Ο Καποδίστριας άφησε δόξα, τιμές, χρήματα, ανέσεις και ήρθε στην Ελλάδα αποφασισμένος να θυσιάσει τα πάντα, ακόμα και τη ζωή του για την πρόοδο της. Γνώριζε άριστα την Ιστορία του Ελληνισμού και ήταν βέβαιος ότι η Ελλάδα, παρά το μικρό της μέγεθος, έχει τη δυνατότητα να αποτελέσει πρωτοπορία στην Ευρώπη, διατηρώντας την ιδιοπροσωπία της και τον διαχρονικό πολιτισμό της. Έχοντας ζήσει από κοντά τους ξένους δεν είχε κανένα σύμπλεγμα κατωτερότητας απέναντί τους και τους αντιμετώπιζε ως ίσος προς ίσους. Γι’ αυτό και κάθε  συνήθεια της Δύσης δεν την θεωρούσε a priori «προοδευτική»...

Αυτός, με ελάχιστα λόγια, ήταν ο Καποδίστριας. Βάλε, αγαπητέ αναγνώστη, δίπλα του τον Αλ. Τσίπρα. Έτσι θα αντιληφθείς όσα αναφέρονται στην αρχή...-