Η Τουρκία, αν και άθελά της, σώζει (τουλάχιστο προσωρινά) την Κύπρο!

Του Δημήτρη Κωνσταντακόπουλου

Για μια ακόμα φορά, η εμμονή της Τουρκίας στην υπεράσπιση των δικών της βλέψεων στην Κύπρο, αλλά και σοβαρές, βαθιές διαφωνίες στο δυτικό κατεστημένο, αναφορικά με την Τουρκία, διέσωσαν, κατά τα φαινόμενα, τουλάχιστο προσωρινά, την Κυπριακή Δημοκρατία και τους ‘Ελληνες της Κύπρου,  την ύπαρξη και τα συμφέροντα των οποίων δεν φαίνονται ούτε πολύ πρόθυμες, ούτε πολύ ικανές να υπερασπίσουν οι πολιτικές ηγεσίες Κύπρου και Ελλάδας! 

Γιατί η συζητούμενη στην Γενεύη λύση δεν ήταν παρά η διάλυση του κυπριακού κράτους και μία εξαιρετικά ασταθής ρύθμιση, που θα τιναζόταν εύκολα στον αέρα, ανά πάσα στιγμή, προκαλώντας μια άνευ προηγουμένου καταστροφή στο νησί και όχι μόνο. Αλλά ακόμη και με τα κριτήρια όσων είναι έτοιμοι να συζητήσουν οτιδήποτε, αρκεί «να λυθεί το κυπριακό», απεδείχθη ότι η πάγια «τακτική» του «πάρτα όλα» καταλήγει να απομακρύνει την πιθανότητα λύσης, αλλά και να ανεβάζει τον πήχυ των τουρκικών απαιτήσεων, εκεί που και οι ενδοτικότεροι των Ελλήνων αδυνατούν να συμφωνήσουν.

Απομένει βέβαια να δούμε αν και πότε θα επιχειρηθεί εκ νέου σύγκλιση της πενταμερούς, που ο ‘Ελληνας Υπουργός Εξωτερικών είχε προτείνει στο παρελθόν, και είχε γίνει αποδεκτό, να αποτελεί πάγιο θεσμό. Πληροφορίες κάνουν λόγο για πιθανή σύγκλισή της τον προσεχή Σεπτέμβριο, με δεδομένο ότι και ο «διεθνής παράγων», ιδιαίτερα κουρασμένος από τις φιλειρηνικές προσπάθειές του, στην Κύπρο και αλλού, θέλει κι αυτός να κάνει διακοπές. Είναι πρόωρη πάντως οποιαδήποτε εκτίμηση, αλλά και γίνεται πια όλο και πιο δύσκολο να διασωθεί μια πλήρως χρεωκοπημένη διαδικασία. 

Πρέπει βέβαια να υπογραμμισθεί ότι, και έτσι, η Διάσκεψη επέφερε σοβαρή βλάβη στα συμφέροντα και την ίδια την υπόσταση του κυπριακού κράτους:

-         Επανέφερε μερικώς την Κύπρο σε νομικό καθεστώς αποικίας, το μέλλον και η τύχη της οποίας είναι αντικείμενο διαπραγμάτευσης Βρετανίας, Ελλάδας, Τουρκίας και των «ιθαγενών», υπό μορφήν «κοινοτήτων»

-         Ο ΓΓ του ΟΗΕ, αντί να κάνει τη δουλειά του, που είναι να επιδιώκει την εφαρμογή των ψηφισμάτων του ΟΗΕ (αποχώρηση τουρκικών στρατευμάτων που εισέβαλαν το ταχύτερο και ανεξάρτητα λύσης), παρουσίασε έγγραφο για σταδιακή αποχώρηση, μετά τη λύση και έθεσε υπό συζήτηση ρήτρα επανεξέτασης. Επιπλέον θα διατηρηθεί για πάντα μικρό τουρκικό απόσπασμα, ενώ φαίνεται ότι Λευκωσία και Αθήνα δέχτηκαν επεμβατικά δικαιώματα της Τουρκίας στο δικό της καντόνι. Φυσικά, ο Γκουτιέρες έγραψε αυτά τα πράγματα γιατί πήρε το πράσινο φως από Λευκωσία και Αθήνα, που μετά τα θεώρησαν αποδεκτό πλαίσιο διαπραγμάτευσης!

-         Ο ΓΓ του ΟΗΕ και η Διάσκεψη της Γενεύης υπεισήλθαν ως μη όφειλαν, στα της συνταγματικής διάρθρωσης της Κύπρου, μάλιστα στο έγγραφο του ο ΓΓ αναφέρεται σε εκ περιτροπής προεδρία στο νησί, σταθμισμένη ψήφο και άλλα εξωφρενικά που δεν ισχύουν πουθενά στον κόσμο. ‘Οπως μαθαίνει στο πρώτο τρίμηνο ένας φοιτητής Νομικής, αλλά δεν γνωρίζουν, ούτε και δείχνουν να θέλουν να μάθουν, οι πολιτικοί ηγέτες Κύπρου και Ελλάδος, ο μόνος που δικαιούται να επεξεργαστεί και να αποφασίσει για τη συνταγματική δομή ενός κράτους είναι ο ίδιος ο λαός του

-         Κατοχυρώθηκε η παράλογη και παράνομη Πενταμερής Διάσκεψη, που πρότεινε η Τουρκία και απέρριπταν παγίως μέχρι τον Δεκέμβριο 2016, όλες οι κυπριακές και ελληνικές κυβερνήσεις, ως φόρουμ διαπραγμάτευσης του κυπριακού.

-         Αναβίωσε, με ευθύνη της Λευκωσίας και Αθήνας, εμμέσως πλην σαφώς, η ίδια η παράνομη και έκπτωτη Συνθήκη Εγγυήσεως, αφού εκεί ακριβώς στηρίχτηκε η «επιχείρηση Γενεύη»! 

Αυτά είναι όσα ξέρουμε, γιατί δεν γνωρίζουμε το πλήρες κείμενο των προτάσεων που υπεβλήθησαν από ελληνοκυπριακής και ελληνικής πλευράς. ‘Ολα αυτά, όπως είναι φυσικό, Κύπρος και Ελλάδα θα τα βρίσκουν στη συνέχεια διαρκώς μπροστά τους.  

 Είναι χαρακτηριστικό ότι στο σημείο αυτό έφτασε η διαπραγμάτευση μετά από μια αλυσσίδα ατελείωτων και αδιανόητων παραχωρήσεων της ελληνικής πλευράς, χωρίς καμία υποχώρηση της τουρκικής.

Κύπρος και Μέση Ανατολή 

Το αποτέλεσμα συνιστά σημαντική ήττα του νεοσυντηρητικού άξονα της «Αυτοκρατορίας του Χάους», ΗΠΑ-Βρετανίας-Ισραήλ υπό τον Νετανιάχου, που θέλει τον πλήρη έλεγχο της Κύπρου στον δρόμο προς την Τεχεράνη, για τον νέο πολύ μεγάλο πόλεμο που ετοιμάζεται στη Μέση Ανατολή, όπως ορθώς επεσήμανε σε πρόσφατο άρθρο του ο Μίκης Θεοδωράκης και εξ αιτίας του οποίου έχει εκδηλωθεί όλο το πρόσφατο διάστημα όλο αυτό το εντελώς αφύσικο ενδιαφέρον για την λύση του κυπριακού (Νούλαντ, Γκουτιέρες, Μέι, Γιουνκέρ κλπ). 

Τυχόν «λύση» σε αυτόν τον άξονα θα απέδιδε την Κύπρο και όχι στην Τουρκία. Είναι λάθος (στην καλύτερη περίπτωση) να επικεντρώνεται η συζήτηση μόνο στην τουρκική κατοχή και απειλή. Γιατί το πρόβλημα της Κύπρου είναι και παραμένει πρωτογενώς αποικιακό. Η Τουρκία βρέθηκε στην Κύπρο, σε συμφωνία και υπό την καθοδήγηση Αγγλοαμερικανών,  για να τους συνδράμει στον έλεγχο του νησιού, αρπάζοντας βέβαια κι αυτή ένα κομμάτι. Ούτε βέβαια έκανε ο Κίσσινγκερ όσα έκανε το 1974 για να δώσει την Κύπρο στην Τουρκία. Για τους ίδιους τη θέλουν και σε τρεις ξένους δικαστές την απέδιδε το σχέδιο Ανάν, όχι στην ‘Αγκυρα. 

Και μέσω της ελληνοτουρκικής σύγκρουσης που υποδαύλισε στο παρελθόν και μέσω της ελληνοτουρκικής «ειρήνευσης» που κάνει ότι μπορεί για να επιβάλλει τώρα, ο «διεθνής», «δυτικός παράγων» ένα και μόνο ένα θέλει. Να πάρει ο ίδιος τον έλεγχο του νησιού από τους κατοίκους του.   

Η κατάληξη της Γενεύης επιβεβαίωσε αυτό που ήδη γνωρίζαμε. Στο υποσύστημα «Ελλάδα-Κύπρος-Τουρκία» της Αν. Μεσογείου μόνο ένα από τα τρία κράτη διατηρεί βασικά στοιχεία ανεξαρτησίας και κυριαρχίας (Τουρκία), το δεύτερο (Κύπρος) διατηρεί μόνο τυπικά αυτά τα στοιχεία και το τρίτο (Ελλάδα) έχει σε μεγάλο βαθμό καταλυθεί και τυπικά, μετατρεπόμενο σε «Αποικία Χρέους», κατά τον προσφυή ορισμό του κ. Κοτζιά. Η πολιτική ηγεσία της Τουρκίας υπερασπίζεται τα εθνικά της συμφέροντα, με τον τρόπο που τα καταλαβαίνει, οι πολιτικές ηγεσίες Ελλάδας και Κύπρου όχι.

Τι σημαίνει κανονικό κράτος και ποιός είναι ο όρος επιβίωσης των Ελλήνων της Κύπρου 

Τις τελευταίες ημέρες, ο Υπουργός Εξωτερικών κ. Κοτζιάς εισήγαγε στην επίσημη ρητορεία τον όρο «κανονικό κράτος», μίλησε μάλιστα και για ανεξάρτητο και κυρίαρχο κράτος στην Κύπρο. 

Ελπίζουμε στο μέλλον να ευθυγραμμίσει και την πράξη του με αυτά που λέει, γιατί μέχρι τώρα έχει πράξει τα εντελώς και απολύτως αντίθετα. Η ίδια η Διάσκεψη της Γενεύης άλλωστε συνιστά αναγνώριση του ρόλου της Βρετανίας και της Τουρκίας επί της Κύπρου, είναι αστείο επομένως, και μάλιστα γκραν γκινιόλ, να συμμετέχει κάποιος στη Γενεύη και να κάνει ταυτόχρονα λόγο για «ανεξάρτητο», «κυρίαρχο», «κανονικό» κράτος. 

Η πλήρης εξίσωση μειοψηφίας και πλειοψηφίας, ο αφοπλισμός της Κύπρου και ο έλεγχος του νησιού από μια «Διεθνή Αστυνομία», όπως τα περιέγραψε με αφοπλιστική σαφήνεια ο Υπουργός Εξωτερικών στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων (21.1.2017), σημαίνει απλούστατα ότι οι Κύπριοι χάνουν το υπαρκτό σήμερα, σχετικά ανεξάρτητο, κυρίαρχο και κανονικό κράτος τους και μια Δικτατορία Ξένων εγκαθίσταται στο νησί.

Και τα μικρά παιδιά σε όλο τον πλανήτη, όχι όμως οι πολιτικές ηγεσίες της Κύπρου και της Ελλάδας, γνωρίζουν ότι «κανονικό κράτος» σημαίνει, πριν από όλα, τρία πράγματα, χωρίς τα οποία δεν νοείται καν κράτος:

1.     Ένας δημοκρατικός τρόπος λήψης αποφάσεων, στον οποίο ισχύει πλην περιορισμένων εξαιρέσεων ο κανόνας της πλειοψηφίας και δεν νοούνται ξένοι στη λειτουργία του κράτους

2.     Το δικαίωμα στην αυτοάμυνα και τις ‘Ενοπλες Δυνάμεις. 

Η Κύπρος κινδυνεύει λιγότερο από το Βατικανό ή την Ελβετία και θέλει να αυτοαφοπλισθεί; Η ίδια θέλει να αφοπλισθεί και να «αποστρατιωτικοποιηθεί», δεν την ενοχλούν όμως καθόλου ούτε οι βρετανικές βάσεις, ούτε οι σοβαρότατοι κίνδυνοι που εγκυμονούν; Δεν θέλει Τούρκους στον στρατό της, αλλά θέλει κοινό κράτος με τους Τούρκους; Καταλαβαίνει τον εαυτό της ως κράτος ή ως κοινότητα εις διαρκή αναζήτηση «Προστάτη»;

3.     Το δικαίωμα το κράτος να έχει μέσο επιβολής της κυριαρχίας του, δηλαδή Αστυνομία.

Αυτά είναι κράτος και αυτά είναι και όρος επιβίωσης των Ελλήνων στην Κύπρο. Τα υπόλοιπα, ζητώ συγνώμη για τον όρο, είναι ανοησίες, αλλά θανάσιμα επικίνδυνες ανοησίες. 

Καλό θα είναι κατά τη γνώμη μας ο κυπριακός λαός να απαιτήσει από τα πολιτικά του κόμματα οι προτάσεις που κάνουν και οι «στρατηγικές» που προτείνουν, να είναι αυστηρά και χωρίς καμία παρέκκλιση εντός αυτού του πλαισίου, όχι για κανένα άλλο λόγο, αλλά γιατί αυτό είναι το μόνο πλαίσιο που επιτρέπει την επιβίωση του κυπριακού ελληνισμού, στα εδάφη που σήμερα κατοικεί, ή όπου βρεθεί αύριο.

Γιατί οι συνομιλίες για το κυπριακό, στη βάση που διεξάγονται έως τώρα, δεν αφορούν το πως θα «επανενωθεί» η Κύπρος, ή πως θα ανακτηθεί ο κατεχόμενος βορράς της Δημοκρατίας, αλλά πως θα καταργηθεί το υπάρχον και λειτουργούν σήμερα σχετικά ανεξάρτητο, κυρίαρχο, «κανονικό» κυπριακό κράτος. 

Τιθέμενος υπό κυριαρχία ξένων δικαστών, αξιωματούχων, στρατών και αστυνομιών και αποδεχόμενος τα αυτά με τη δική του βούληση, ο κυπριακός λαός διατρέχει προφανή κίνδυνο να χαθεί ο ίδιος, αλλά και να προκαλέσει μη διαχειρίσμα, καταστροφικά προβλήματα στην μητροπολιτική Ελλάδα. 

Πρέπει αυτά να φύγουν οριστικά από τη μέση, για να μπορέσει να γίνει μια σοβαρή και νηφάλια συζήτηση για το πως μπορεί ή δεν μπορεί να λυθεί το κυπριακό. ‘Οχι όμως να συζητάμε τη διάλυση και του υπάρχοντος κράτους.

Οφείλει επίσης η Κυπριακή Δημοκρατία να βρει τον τρόπο και τα λόγια να επαναφέρει και διεθνώς, με την πρώτη ευκαιρία, αυτή τη βάση συζήτησης. Είναι αδιανόητο ένα κράτος να μην διεκδικεί την ίδια του την ύπαρξη και να περιφέρει διεθνώς μια, με λύπη μας το διατυπώνουμε έτσι, αλλά είναι η αλήθεια, αναξιοπρεπή προθυμία αυτοκατάργησης, με τη συμπαράσταση της Ελλάδας!

Οι εγγυήσεις – απάτη και παραπλάνηση 

Το τελευταίο διάστημα η Λευκωσία και ιδίως η Αθήνα έχουν ξελαρυγγιαστεί κυριολεκτικά να δηλώνουν ότι επιδιώκουν την κατάργηση των εγγυήσεων. Αυτό είναι και το ένα από τα σημεία που ναυάγησε η Διάσκεψη. 

Αν ζούσαμε στο 1973 και όχι στο 2017, αυτό θα ήταν ένα πολύ σοβαρό ζήτημα. Αν υπήρχαν οι Εγγυήσεις επίσης. Αλλά ζούμε στο 2017 και η Συνθήκη Εγγυήσεως έχει θεωρηθεί παράνομη και μη δημιουργούσα υποχρέωση για την Κυπριακή Δημοκρατία ήδη από το 1964. Οι νομικοί του Φόρειν ‘Οφις έχουν υιοθετήσει την ίδια άποψη από το 1967. Η Τουρκία δύσκολα μπορεί να επικαλεσθεί μια συμφωνία που προβλέπει την εγγύηση ενός κράτους που η ίδια χαρακτηρίζει εκλιπόν. Με δύο λόγια, οι εγγυήσεις έχουν ντε φάκτο καταργηθεί, έστω και αν είναι σκόπιμο να καταργηθούν και τυπικά, υπό όρους όμως που δεν πληρούνται σήμερα. Παραδόξως, είναι η Κύπρος και η Ελλάδα που επανανομιμοποίησαν τη Συνθήκη που τις προβλέπει, αποδεχόμενες τη σύγκλιση της Γενεύης, υποτίθεται για να τις καταργήσουν. Το αποτέλεσμα, επαναφέραμε στο προσκήνιο την απαίτηση της Τουρκίας να διαιωνιστούν οι εγγυήσεις!

Οι εγγυήσεις πρέπει ασφαλώς να καταργηθούν. Αν όμως μιλάμε για ανεξάρτητο και κυρίαρχο κράτος, υπό τον έλεγχο του πληθυσμού του, δυνάμενο να συνάψει συμμαχίες αν το επιθυμεί κλπ. Αν μιλάμε για αποικία, μη ελεγχόμενη από τον πληθυσμό, αφοπλισμένη και υπό την κυριαρχία ξένων αστυνομιών, τότε η κατάργηση των εγγυήσεων σημαίνει την κατάργηση της τελευταίας νομικής δυνατότητας της Ελλάδας να παρέμβει στην Κύπρο, όπως το έπραξε στο παρελθόν, για να προστατεύσει τους Ελληνοκύπριους αν απειληθούν, όπως επίσης συνέβη στο παρελθόν. 

Η διαμάχη περί τις εγγυήσεις αντανακλά στην πραγματικότητα όχι τόσο κάποιες ελληνικές στρατηγικές, όσο τη σύγκρουση δύο «κομμάτων» στον ίδιο τον ηγετικό πυρήνα της Αυτοκρατορίας και των σχεδίων τους για την Ελλάδα, την Κύπρο και την Τουρκία. Οι κλασικοί «παγκοσμιοποιητές» υπολογίζουν την Τουρκία εντός συστήματος. Η αναθεωρητική, ριζοσπαστική φράξια όχι, τουλάχιστο με τη μορφή και τον βαθμό ανεξαρτησίας που διαθέτει σήμερα. Η ισχυρή ανάδυσή της σήμερα είναι που διαφοροποιεί την κατάσταση εν σχέσει με το 2004. Θέλει να αποκτήσει ξανά το πιο χρήσιμο ίσως νησί του πλανήτη χωρίς οποιεσδήποτε υποσημειώσεις και υποθήκες τρίτων, έστω και με τη μορφή εγγυήσεων και επεμβατικών δικαιωμάτων. Πιθανώς, μακροχρόνια, και χωρίς τους κατοίκους του, που μόνο μπελάδες δημιουργούν!

(*) Δημοσιογράφος. Συγγραφέας του «Κύπρος στο Στόχαστρο (γιατί θέλουν μια Κύπροχωρίς ‘Ελληνες)», εκδ. Ινφογνώμων, Αθήνα 2017, με πρόλογο του Μίκη Θεοδωράκη και του Θέμου Στοφορόπουλου